Àpi-sóuvage
Apium graveolens
Apiaceae Umbelliferae
Autre noum : Àpi.
Noms en français : Ache, Céleri.
Descripcioun :L'àpi-sóuvage que se rescontro dins li palun e li relarg bagna proche de mar (var. graveolens), èi quàsi la memo planto qu'aquesto cultivado dins nòstis ort (var. dulce). Se recounèis à si fueioun un cop divisa generalamen en sèt gros fueioun e à si brout (oumbello) sènso bratèio. Coumpara pamens emé la berlo-bastardo di proun coumuno e la berlo que trachisson dins li mémi relarg e ié sèmblon un pau (manjadisso tambèn).
Usanço :L'àpi es uno planto bèn couneigudo au nostre e s'adoubo d'un mant un biais (crus e cue). Li grano tambèn soun un bon sabourun. Èi couneigu pèr èstre uno planto diuretico, depurativo, estoumatico e carminativo. Se saup bessai mens que proun toucado emé li man, pòu douna, au soulèu, de problèmo de pèu (foutousensibilisanto).
Port : Erbo
Taio : 0,3 à 0,8 m
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Idroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Apium
Famiho : Apiaceae
Famiho classico : Umbelliferae
Ordre : Apiales
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : 5
Ø (o loungour) enflourejado : 2 à 3 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 100 m
Aparado : Noun
Mai à setèmbre
Liò : Palun sala
- Sourgènt sala
- Ribiero
Estànci : Mesoumediterran
Couroulougi : Paleoutemperado
Ref. sc. : Apium graveolens L., 1753
Erbo-di-judiéu
Reseda luteola
Resedaceae
Àutri noum : Erbo-di-jusiòu, Gaudo, Erbo-jauno, Erbo-dóu-jasiòu.
Noms en français : Réséda des teinturiers, Gaude.
Descripcioun :L'erbo-di-jusiòu, que se dis peréu la gaudo, èi pu tant coumuno qu'à passa tèms. Trachis majamen proche d'oustau e en ribo de camin. Se recounèis à si lònguis enflourejado e à si fueio entièro e sarrado sus la tijo.
Usanço :Servié à passa tèms pèr tencha de jaune li teissu. Après 1395, li jusiéu, forobandi de Franço, s'acampon dins li vilo de la Coumtat papalo. Se soun apara, an pamens proun d'óubligacioun, coume aquelo de viéure dins li "carriero" e de pourta un capèu jaune.
Port : Erbo
Taio : 0,5 à 2 m
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico :
Gènre : Reseda
Famiho : Resedaceae
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Liò : Esboudèu
- Champ
Estànci : Termoumediterran à Subremediterran
Couroulougi :
Pancaro entresigna
Ref. sc. : Reseda luteola L., 1753